Als werkgever investeer je veel in je medewerkers: tijd, geld, kennis, training en toegang tot waardevolle relaties en informatie. Daarom wil je je bedrijf beschermen wanneer een werknemer vertrekt. In het arbeidsrecht bestaan hier drie veelgebruikte contractuele afspraken voor: het concurrentiebeding, relatiebeding en geheimhoudingsbeding. Maar wat zijn precies de verschillen tussen deze afspraken? En moeten ze echt allemaal in stand worden gehouden wanneer je werknemer vertrekt?

Wat is een concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding eigenlijk?

Allereerst is het goed om los van elkaar alle drie de bedingen duidelijk te krijgen. Zo weet je welk onderdeel waarvoor dient en waarom dit belangrijk is om jouw bedrijf te beschermen.

Het concurrentiebeding

Een concurrentiebeding verbiedt een werknemer om na uitdiensttreding soortgelijke werkzaamheden te verrichten bij een concurrent of om zelf een concurrerend bedrijf te starten.

Dit beding is vooral belangrijk bij functies waarin medewerkers toegang hebben tot bedrijfsgevoelige informatie, strategieën of klantkennis. Zonder het concurrentiebeding loop je het risico dat een werknemer jouw kennis inzet bij een directe concurrent.

Het relatiebeding

Een relatiebeding beperkt de mogelijkheid van een werknemer om na uitdiensttreding zakelijke contacten te onderhouden met klanten, leveranciers of andere relaties van de werkgever.

Zonder relatiebeding kan de voormalig werknemer je relaties benaderen met een concurrerend aanbod. Of deze kan je relaties zelfs meenemen naar een nieuwe werkgever of een eigen onderneming, wanneer je relaties hiermee instemmen. Omdat je werknemer zaken doet vanuit jouw bedrijfsnaam hebben werknemer en klant al een relatie met elkaar opgebouwd die zo goed kan zijn dat jouw klant je voormalig werknemer volgt naar een ander bedrijf.

Concurrentie- en relatiebeding zijn in principe alleen rechtsgeldig in een contract voor onbepaalde tijd

Dit is erg belangrijk om duidelijk te hebben. In principe zijn het concurrentie- en relatiebeding dus alleen rechtsgeldig in een contract voor onbepaalde tijd, maar er zijn altijd uitzonderingen.

Bij een tijdelijk contract is een concurrentiebeding alleen rechtsgeldig als er schriftelijk zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen worden gemotiveerd in het contract zelf. Dit wordt zeer streng getoetst door rechters. Zonder zo’n motivering is het beding direct nietig.

Bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen kan je denken aan bijvoorbeeld unieke technologische belangen. Wanneer je patent hebt op een technologie, wil je niet dat je werknemer met deze kennis over kan stappen naar de concurrent om daar verder te gaan met de ontwikkeling. Om je bedrijf te beschermen kan in zo’n geval een concurrentiebeding rechtsgeldig zijn bij een tijdelijk contract.

Het geheimhoudingsbeding

Een geheimhoudingsbeding verplicht de werknemer om vertrouwelijke informatie over jouw organisatie niet te delen. Dit geldt zowel tijdens als na het dienstverband. Je wil niet dat vertrouwelijke informatie naar buiten lekt en voor iedereen toegankelijk is. Het geheimhoudingsbeding zorgt ervoor dat werknemers die toegang hebben tot deze informatie dit niet mogen doorspelen. 

Dit is meestal het belangrijkste beding omdat dit op veel werknemers van toepassing is. Je wil immers niet dat jouw HR-werknemers, mensen op de financiële administratie of vertrouwenspersonen informatie van jouw bedrijf kunnen doorspelen.

Het concurrentie- en relatiebeding is niet in elke functie even zwaarwegend omdat werknemers in de meeste functies vrij zijn om dezelfde werkzaamheden elders uit te voeren, denk hierbij aan HR-werkzaamheden, salarisadministratie, sales of andere ‘algemene’ functies.

Wat is nu precies het verschil tussen het concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding?

Zoals je hierboven hebt gelezen zijn er duidelijke verschillen tussen de 3 afspraken. Er is ook een zekere volgorde van prioriteit. Een concurrentiebeding zou voor jou als werkgever een stuk minder zwaar moeten wegen dan een geheimhoudingsbeding. Immers, of je werknemer nu wel of niet voor een concurrent wilt gaan werken, daar heb jij weinig mee te maken. 

Dit zien wij ook terug in de rechtspraak en jurisprudentie. Het concurrentiebeding en relatiebeding worden door rechters soms makkelijk van tafel geveegd omdat de noodzaak niet substantieel is of omdat de werknemer een groter belang heeft bij het nietig verklaren, dan de werkgever bij het in stand houden.

In dit voorbeeld van rechtspraak.nl zien we dat de rechter het concurrentiebeding nietig verklaart, maar het relatiebeding wel in stand houdt. Er wordt namelijk voldoende aannemelijk bevonden dat de werkgever een zwaarwegend belang heeft om de relaties te beschermen. Wat betreft het concurrentiebeding is de rechter van mening dat de werknemer een groter belang heeft bij het nietig verklaren van het concurrentiebeding, dan dat de werkgever heeft bij het in stand houden van het concurrentiebeding. In dit voorbeeld heeft de werkgever ook onvoldoende kunnen onderbouwen dat het dermate bijzondere, gevoelige informatie betreft, dat zij daardoor in haar bedrijfsdebiet kan worden aangetast

Het is dus van tevoren niet zwart-wit te zeggen wanneer een concurrentie- of relatiebeding wel of niet stand houdt bij de rechter. Dit is afhankelijk van meerdere factoren zoals onder andere het bedrijfsbelang, het belang van de werknemer voor het nietig verklaren en de nieuwe functie van de werknemer.

Het advies van ontslaghulp voor werkgevers

Ons advies is daarom altijd om het concurrentie- en relatiebeding direct bij de ontslag onderhandelingen te laten vallen. Het is belangrijk om je werknemer duidelijk te maken dat je hem/haar niet in de weg wilt zitten, om sneller, makkelijker en goedkoper tot het ontslag te komen.

Houd het geheimhoudingsbeding altijd in stand!

Het is van cruciaal belang om het geheimhoudingsbeding of de geheimhoudingsplicht wel in stand te laten. Het geheimhoudingsbeding beschermt gevoelige bedrijfsinformatie, zoals financiële gegevens, klantenlijsten of bedrijfsstrategieën, en de werknemer mag deze informatie niet met derden delen, ook niet na beëindiging van het dienstverband.

Dit is ontzettend belangrijk voor het voortbestaan van je bedrijf en wij adviseren werkgevers dan ook altijd om hier nooit concessies in te doen.

Leg voor elke functie een ander beding vast

Het is ontzettend belangrijk om het concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding voor elke functie apart op te stellen. In de jurisprudentie zien we namelijk vaak terug dat de bedingen door een rechter van tafel worden geveegd omdat het te algemeen is.

De voorwaarden kunnen niet op elke functie van toepassing zijn omdat iedereen andere verantwoordelijkheden heeft en verschillende werkzaamheden uitvoert. Van HR tot Finance tot Sales en Accountmanagement, elk beding dient toegespitst te zijn op de exacte werkzaamheden van deze werknemer.

Advies inwinnen over ontslag of disfunctioneren van je medewerker

Ben je op dit artikel gekomen omdat je je werknemer wil ontslaan? Dan ben je bij Ontslaghulp voor Werkgevers aan het juiste adres. Wij helpen je, ook zonder dossier, om je werknemer te ontslaan. Dit doen wij op een eerlijke manier, die ook recht doet aan de situatie van je werknemer.

Ben je juist in de fase dat je nog de wens hebt dat het goed komt tussen jou en je werknemer? Wil je een verbetertraject starten maar weet je niet goed hoe? Ook dan kunnen wij je helpen.

Met het adviespakket begeleiden wij jou gedurende 2 maanden in het traject met je werknemer en krijg je:

• Een helder overzicht van wat juridisch en praktisch haalbaar is.
• Een betrouwbare sparringpartner die continu met je meekijkt, meedenkt en direct kan bijspringen als het mis dreigt te gaan.
• Een eerste stap die niet alleen de situatie structureel aanpakt, maar ook de emotionele lading verzacht.

En het allerbelangrijkste: de wens is dat het goed komt. Je wilt deze werknemer behouden! Mocht het onverhoopt toch anders lopen, dan hebben de juiste vastleggingen gedaan en ben je als werkgever goed voorbereid op de volgende stap. 

Boek gratis en vrijblijvend een ontslagscan adviesgesprek bij ons in waarbij wij samen jouw casus bespreken. Wij adviseren je direct en gaan kijken of en hoe wij jou kunnen helpen.